La Edzeco

LA EDZECO

Li vidis kiel pro la tempnebulo, finis
fajreri la okuloj de edzino lia,
vizaĝon ŝian nun korodas ago ĝia
forturnis tiam li, bedaŭro lin dominis.

Li tiris sian barbon, bruis kaj blasfemis.
Li vidis ŝin, kaj povis ne avidi plu,
kaj pek' fiera iĝis kiel la vaku'
kaj kiel mul' mortanta ŝi elfunde ĝemis.

Ŝi ne mortiĝis; eĉ se suĉus li infere
medolon el ostaro, ĝi subteni restis.
Ŝi ne plu plendis kaj ne plu sinmanifestis,
starante tremis ŝi dum sanis ŝi cetere.

Li pensis: kun la domo mi bruligu ŝin,
mi ŝimon lavu de piedoj la rigidaj
kaj kuru tra la fajroj kaj tra l' akvoj fridaj
al fora lando, al alia amatin'.

Li ne mortigis ŝin, ĉar inter rev' kaj ago
la vojon baras leĝoj, aĵoj el praktik'
kaj la tristeco - ne komprenas eĉ amik'-
sed tiu enkapiĝas en la fin' de l' tago.

L' infanoj grandiĝante vidis tiujn jarojn
ke kiun ili nomis paĉj' delonge jam,
sidante apud la kamen' sen iu am',
vidigas nevirtecon kaj sovaĝajn harojn.

Roterdamo 1910
tradukis Michiel Meeuwissen,
versio: 22a de augusto 1996

HET HUWELIJK

Toen hij bespeurde hoe de nevel van den tijd
in d'ogen van zijn vrouw de vonken uit kwam doven,
haar wangen had verweerd, haar voorhoofd had doorkloven,
toen wendde hij zich af en vrat zich op van spijt.

Hij vloekte en ging te keer en trok zich bij den baard
en mat haar met den blik, maar kon niet meer begeren,
hij zag de grootse zonde in duivelsplicht verkeren
en hoe zij tot hem opkeek als een stervend paard.

Maar sterven deed zij niet, al zoog zijn helse mond
het merg uit haar gebeente, dat haar t'och bleef dragen.
Zij dorst niet spreken meer, niet vragen of niet klagen,
en rilde waar zij stond, maar leefde en bleef gezond.

Hij dacht: ik sla haar dood en steek het huis in brand.
Ik moet de schimmel van mijn stramme voeten wassen
en rennen door het vuur en door water plassen
tot bij een ander lief in enig ander land.

Maar doodslaan deed hij niet, want tussen droom en daad
staan wetten in den weg en praktische bezwaren,
en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren,
en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Zo gingen jaren heen. De kindren werden groot
en zagen dat de man dien zij hun vader heetten,
beŭegingloos en zwijgend bij het vuur gezeten,
een godvergeten en vervaarlijke aanblik bood.

Rotterdam 1910

Nederlanda versio
Elsschot pagho
laŭvorta traduko:

LA EDZECO

Kiam li ekvidis kiel la nebulo de la tempo
en l' okuloj de lia edzino la fajrerojn venis estingi,
ŝian vangojn estis aerdetruinta, ŝian frunton estis fendinta,
tiam forturnis li sin kaj formanĝegis sin pro bedaŭro.

Li blasfemis kaj bruegis kaj tiris sin ĉe la barbo
kaj mezuris ŝin kun la rigardo, sed povis ne plu deziri,
li vidis la grandiozan/fieran pekon en diabldevo ŝanĝiĝi
kaj kiel ŝi levis la okulojn al li kiel mortanta ĉevalo.

Sed morti faris ŝi ne, eĉ se suĉus lia infera buŝo
la medolon el ŝia ostaro, kiu ŝin tamen restis porti.
Ŝi kuraĝis ne paroli plu, ne demandi au ne plendi,
kaj tremis kie ŝi staris, sed vivis kaj restis sana.

Li pensis: mi batas ŝin morta kaj brulegigas la domon.
Mi devas la ŝimaĵon de miaj rigidaj piedoj lavi
kaj kuregi tra la fajro kaj tra akvo vadi
ĝis ĉe (unu) alia amatino en iu alia lando.

Sed mortbati faris li ne, ĉar inter revo kaj faro
staras leĝoj en la vojo kaj praktikaj malfacilaĵoj,
kaj ankaŭ melankolieco, kiu neniu povas klarigi,
kaj kiu la vesperon venas, kiam oni dormi iras.

Tiel foriris jaroj. La infanoj fariĝis grandaj
kaj vidis ke la viro kiun ili ilia patro nomis.
senmove kaj silente ĉe la fajro sidanta,
(unu) senvirtan kaj teruran aspekton donis.

Nederlanda versio
Elsschot paĝo

uit: Verzameld Werk, vertaling: ongepubliceerd.
Copyright 1969 by Erven Alfons Jozef De Ridder (Willem Elsschot). Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotocopie, microfilm, of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Em. Querido's Uitgeverij B.V., Singel 262, 1016 AC Amsterdam. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any onther means, without written permission from Em. Querido's Uitgeverij B.C., Singel 262, 1016 AC Amsterdam